Çin`in Uygurlar üzerindeki baskıları hız kesmeden devam ediyor.

Tarih : 03.08.2009 - 17:46:16

Geçtiğimiz Cuma günü ülke medyasının bildirdiğine göre, Çin, Temmuz başlarında Sincan’ın merkezini çalkalayan ölümcül olaylarda rol almakla suçladığı şüphelilerin duruşmalarına gelecek birkaç hafta içinde başlamayı planlıyor.

İngilizce China Daily gazetesi, “Yetkililerin, çoğunluğunu Türkçe konuşan bir azınlık olan ve güvenlik güçlerinin ölümlerin çoğundan sorumlu tuttuğu Uygurların oluşturduğu, tutuklanan 1.400 kişilik ‘küçük bir grub’un kaderini belirlemek üzere özel mahkemeler kurduğunu” söyledi.
Habere göre Urumçi sakinleri tarafından sağlanan ipuçları sayesinde, 253 kişilik bir grubu daha tutukladı. Perşembe günü, yetkililer kargaşada parmağı olduğu söylenen, biri hariç hepsi Uygur olan on beş kişinin daha fotoğrafını yayımladı. Tutuklamalara sebep olacak bir bilgi sağlayanlar, ödül olarak 7.350 dolar kazanabiliyorlar.

China Daily, kimliği açıklanmayan bir kanun görevlisinin sözlerini alıntılayarak ‘polis şüphelilere teslim olmaları çağrısında bulundu.’ diye yazdı. ’10 gün içinde teslim olanlara hoşgörülü davranılacak, ama diğerleri sert bir biçimde cezalandırılacak.’

Ayaklanmadan sonraki günlerde, Komünist Parti’nin başındakiler en ciddi suçlardan mahkum edilenleri neyin beklediği konusunda gayet açık konuşmuşlardı. Resmi görevli Li Zhi ‘acımasız yollarla suç işleyenleri idam edeceğiz’ demişti.

Çin’in yakın tarihindeki etnik sürtüşmenin en şiddetli patlaması sayılan isyan, Çin’in başka bir bölgesindeki bir fabrikanın Uygur asıllı işçilerinin ölümünü protesto etmek için yapılan gösteriler kanlı bir saldırıya döndükten sonra, 5 Temmuz’da başlamıştı. Üç gün süren şiddet olayları, hükümet görevlilerine göre, çoğu sokaklarda öldüresiye dövülmüş Han Çinlilerinden oluşan 197 hayata mal oldu.

Ama, yurtdışındaki Uygur vatandaşları ve destekçileri, resmi ölüm sayımlarının askeri polis tarafından ve ilk isyanı takip eden intikam saldırıları sırasında Hanlar tarafından öldürülen Uygurların sayılarının azaltılarak yapıldığı konusunda ısrar ediyor.

Çin, asayişi bozacak eylemleri kışkırtanların dışarıdaki destekçilerini, suçun çoğunu Dünya Uygur Meclisi’nin Çin’deki Uygurların özgür iradelerini kazanmaları için çalışan 62 yaşındaki başkanı Rebiya Kadir üzerine yıkarak suçladı. Söylediklerine göre, sürgüne gönderilmeden önce yıllarını Çin hapishanelerinde harcamış bir işkadını olan Bayan Kadir, tüm bu ölümleri Washington’daki evinden organize etmişti.

Son haftalarda, Bayan Kadir dünyayı kendi insanlarının bu isyandaki birincil kurbanlar olduğuna ikna etmek için etkili ve saldırgan bir kampanya başlattı. Çarşamba günü Japonya’ya yaptığı bir ziyarette, muhabirlere kargaşadan sonraki günlerde geceleyin 10.000 insanın kaybolduğunu söyledi. ‘Hepsi nereye gitti?’ dedi. ‘Öldürüldüler mi yoksa bir yere mi gönderildiler? Çin hükümeti bu insanlara ne olduğunu açıklamalı.’

Onun suçlamaları Çin hükümetini çok öfkelendirdi; Sincan’daki bir görevli onun sözlerini ‘Tamamen uydurulmuş’ olarak tanımladı. Bayan Kadir, bilginin kaynağını açıklayamayacağını çünkü bunu yaptığı taktirde kendisine bu bilgiyi sağlayanların tehlikeye gireceğini söyledi.
Eğer Tibet’teki isyanları takip eden yargılamalar bir delil olursa, Sincan’daki mahkeme duruşmaları hızlı olacak. China Daily’ye göre, suçlanan kişilere, davalara başkanlık edecek yargıçlar gibi, ‘özel eğitim almış’ avukatlar atanacak. Her bir dava üç ya da yedi yargıç tarafından yönetilecek, ve çoğunluğun kararı kabul edilecek.

Ama, insan hakları toplulukları, duruşmaların adil bir şekilde yürütüleceğine dair pek güven duymadıklarını söylüyor. Davaların, Çin’deki birçok duruşmada olduğu gibi, halka kapalı olmasını bekliyorlar, ve sanıkların kendi seçtikleri avukatlara sahip olamayacaklarını vurguluyorlar.
Merkezi Hong Kong da olan Çinli İnsan Hakları Savunucularının müdürü Renee Xia, ‘Bağımsız bir yasal danışman olmadan, hangi kanıtların hangi yollarla toplanacağı konusunda hiçbir ipucu sahibi olamazsınız.’ dedi. ‘İşkence edildiler mi, ya da zorla itiraf etmeleri mi sağlandı?’ Mahkemeler hızlı olabilir, ama bu adil oldukları anlamına gelmez.’

isra haber
http://www.dikkathaber.com/haberdetay/1546-cinde-Baski-Hiz-Kesmeden-Devam-Ediyor.html

Dalay Lama: "Uygurların Ayaklanması, Çin'in Azınlık Politikasının Başarısızlığını Gösteriyor"

Tibetlilerin Sürgündeki Ruhani Lideri Dalay Lama, Uygurların Ayaklanmasının, Çin'in Azınlıklara Yönelik Uyguladığı Politikanın Başarısızlığını Gösterdiğini Söyledi. Dalay Lama, Tibetliler ve Diğer Azınlıklara Karşı "Gerçekçi" Bir Siyasetin Önümüzdeki On Yıl İçinde Ortaya Çıkabileceğini İfade Etti.

Tibetlilerin sürgündeki ruhani lideri Dalay Lama, Uygurların ayaklanmasının, Çin'in azınlıklara yönelik uyguladığı politikanın başarısızlığını gösterdiğini söyledi. Dalay Lama, Tibetliler ve diğer azınlıklara karşı "gerçekçi" bir siyasetin önümüzdeki on yıl içinde ortaya çıkabileceğini ifade etti.
İsviçre'nin Cenevre kentini ziyaret eden Dalay Lama, Tibet'in geleceğine ilişkin Pekin yönetimi ile görüşmelerin olmadığını belirtti. Uygur bölgesinde yaşanan olayları da yorumlayan dini lider, bu olayın Çin'in azınlıklara yaklaşımını gözden geçirmesi gerekliliğini gösterdiğini vurguladı. Dalay Lama, "Artık zamanı geldi. Bu politikalar, azınlıklara heyecan getiremedi." diye konuştu. Dini lider, bu durumu da güven eksikliğine ve azınlıkların "biz anlayışının" pek olmayışına bağladı.
Temmuz ayı başında ortaya çıkan olaylarda resmi rakamlara göre, 197 kişi ölürken bin 800'e yakın kişi de yaralandı. Ancak Uygur kaynaklarına göre söz konusu olaylarda ölen Uygurların sayısı bine yakın.
(CİHAN) (Cihan Haber Ajansı) 06.08.2009 16:58